Rany powstają na skutek urazów mechanicznych i często skutecznie utrudniają nam normalne funkcjonowanie. Jak wspomóc procesy gojenia i regeneracji skóry?
Co to jest rana?
Rana to miejscowe uszkodzenie ciała polegające na przerwaniu ciągłości skóry i nierzadko również tkanek znajdujących się bezpośrednio pod nią. Ze względu na szybkość gojenia się, rany dzielimy na:
- Ostre: powstają nagle i mogą mieć różne rozmiary. Ich cechą charakterystyczną jest krótki i pozbawiony komplikacji proces gojenia się. Trwa on zazwyczaj od jednego do trzech tygodni i często (choć nie zawsze) nie pozostawia po sobie blizn. Rany ostre nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i życia;
- Przewlekłe: bywają wynikiem niewłaściwej pielęgnacji ran ostrych, ale mogą powstawać również na skutek różnego rodzaju chorób i dolegliwości. O przewlekłości mówimy wtedy, gdy w ciągu czterech tygodni od powstania rany, nie zauważamy żadnych oznak jej gojenia się. W takiej sytuacji koniecznie należy skontaktować się z lekarzem.
Jak goi się rana?
Leczenie ran to proces, który rozpoczyna się od razu po doznaniu urazu. Jak przebiega?
- Oczyszczanie i powstawanie opatrunku: tuż po urazie w ranie pojawiają się komórki odpornościowe, które oczyszczają ją z chorobotwórczych bakterii. W tym samym czasie rozpoczyna się również proces krzepnięcia, który hamuje przepływ krwi, a następnie tworzy się skrzep, który skleja brzegi rany, odgrywając rolę naturalnego opatrunku;
- Rychłozrost lub ziarninowanie: przy prawidłowo przebiegającym procesie gojenia, rana szybko wchodzi w fazę rychłozrostu, czyli zrastania się ze sobą jej brzegów. Jeśli do tego nie dojdzie, w dnie rany powstaje ziarnina, do której narastają powierzchowne warstwy skóry, umożliwiając jej opóźnione gojenie;
- Regeneracja: po kilku dniach od urazu powstają włókna kolagenowe, które wspomagają zasklepienie i zabliźnianie się rany.
Jak przyspieszyć gojenie się rany?
Choć nasze ciało samo doskonale radzi sobie z procesem gojenia się ran, to istnieją sposoby, które dodatkowo go przyspieszają. Należą do nich:
- Oczyszczenie: tuż po urazie należy przepłukać ranę wodą lub solą fizjologiczną;
- Dezynfekcja: aby rana prawidłowo się goiła, trzeba ją odpowiednio zdezynfekować. W tym celu najlepiej użyć specjalnych płynów odkażających;
- Opatrunek: chroni ranę przed ponownym zanieczyszczeniem. Pamiętajmy, by opatrunek zawsze dobierać do rodzaju urazu.
Regeneracja skóry. Jak ją wspomóc?
Chcąc przyspieszyć regenerację skóry po skaleczeniu, wypróbujmy dwa sprawdzone sposoby:
- Preparaty specjalistyczne: najczęściej w formie żelu, wspomagają proces regeneracji skóry, zapobiegają powstawaniu infekcji, zmniejszają ból i minimalizują ryzyko powstawania blizn. Można stosować je przy ranach ostrych, skaleczeniach, zadrapaniach, otarciach i powierzchownych oparzeniach;
- Odpowiednia dieta: ma ogromny wpływ na proces gojenia się ran. Bogata w odpowiednie składniki stymuluje produkcję kolagenu, który ma zasadnicze znaczenie przy odbudowywaniu się skóry. Aby wspomóc proces jej regeneracji, nakładajmy na talerz produkty bogate w witaminy A (marchew, melon, łosoś), C (natka pietruszki, jagody, cytrusy) i E (zboża, orzechy, awokado).